سید عبدالكریم رضوی كشمیری، سال 1343 ق. در نجف اشرف و در خانواده ای كنده از عطر معنویت و عشق به اسلام و اهل بیت(ع) دیده به جهان گشود. پدرش كه كسوت روحانی داشت، سید محمدعلی كشمیری و مادرش دختر آیةالله سید محمدكاظم طباطبایی یزدی (صاحب عروة الوثقی) بود.

پدرِ عارف كشمیری، آقا سید محمدعلی، در كربلا به دنیا آمد. او در عصر خود به زهد، تعبّد، قناعت و قداست معروف بود و از روحانیون پك و پارسا به شمار می رفت و در سال 1369 ق. در نجف رحلت كرد.(1)

عارف كشمیری در باره پدرش می گوید:

«پدرم عالم فاضلی بود؛ اما در حدّ اجتهاد نبود و به من علاقه وافر

صفحه 65

داشت. وی به رعایت آداب و اخلاق شرعی و قرائت برخی ادعیه اهمیت خاصّی قائل بود و مرا هم سفارش می نمود. پدرم به خاطر علاقه شدید به استادش شیخ عبدالكریم حائری یزدی، نام مرا «عبدالكریم» گذاشت.»(2)

پدربزرگ سیدعبدالكریم، آیةالله سید محمد حسن كشمیری است. او در هفت سالگی همراه پدرش از كشمیر به كربلا رفته، به تحصیل علوم دینی پرداخت و به مقام اجتهاد و عرفان نایل آمد. او در تربیت شاگردانی همچون: شیخ عبدالكریم حائری یزدی، شیخ علی زاهد قمی و سیدهادی رضوی كشمیری نقش مهمی داشت و خود، از عارفان صاحب كرامت به شمار می رفت. عارف كشمیر از پدر بزرگ خود چنین یاد كرده است:

«جدّ ما مرجعیت بخش هایی از مناطق شیعه نشین را به عهده داشت و عده زیادی از اهالی كربلا و هند از او تقلید می كردند. او همچنین عارفی وجیه المنظر و صاحب كرامت بود؛ تا جایی كه جدّ مادری ام، آقا سید محمدكاظم طباطبایی یزدی، هرگاه مریض می شد، می گفت: لباس آقا سیدمحمد حسن كشمیری را بیاورید، بپوشم تا خوب شوم.

استاد ما مرحوم سیدعلی آقا قاضی، جدّم را دیده بود و از او تعریف و تمجید می كرد.»(3)

آقا سید محمد حسن، عالمی عامل و نیایشگری عاشق و شب زنده دار بود. سجده های طولانی او چنان بود كه كمتر كسی توان انجام آن را داشت. ایشان كه از شاگردان برجسته دو علامه بزرگوار، مولا حسین فاضل اردكانی و مولا محمدتقی هراتی به شمار می رود، از مراجع مقبول نزد عام و خاص بود. كتاب الزبدة فی النحو از تألیفات وی است. آقا سید

صفحه 66

محمدحسن كشمیری در سال 1328ق. در كربلا وفات یافت و در رواق امام حسین(ع) به خك سپرده شد.(4)
از سلسله پكان

آیةالله كشمیری درباره سلسله اجداد خویش می گوید:

«ما اصالتاً قمی و از سادات رضوی هستیم و ریشه سیادت ما به حضرت موسی مبرقع فرزند بلافصل امام جواد(ع) می رسد كه در قم مدفون است. لكن اجداد پیشین ما به هند رفته اند كه یكی از مهم ترین و مشهورترین آنان به نام آقا سید حسین قمی كشمیری است كه الآن قبر وی در كشمیر هند، مزار مشتاقان اهل بیت(ع) می باشد كه برایش نذرهای فراوان می برند. او دارای كرامات بسیاری است؛ كه از جمله می توان به ماجرای وی با یك فرد ناصبی اشاره نمود:

هنگامی كه یك فرد ناصبی با وی مناظره كرده و در ضمن، ادّعا می كند كه: من برای اثبات حقانیت مذهب خود می توانم از زمین بلند شده و به آسمان بالا روم؛ ولی شما نمی توانید چنین عملی را انجام دهید. مرحوم آقا سید حسین از او می خواهد كه عمل خارق العاده خود را نشان دهد. هنگامی كه مرد ناصبی چند متر به طرف آسمان بالا می رود، آقا سید حسین كفش خود را به سوی او پرتاب می كند و این كفش در بالای سر او قرار گرفته و آن قدر بر سر فرد ناصبی فرود می آید كه او با ذلّت و خواری نقش زمین می شود.»(5) وی به این ترتیب، ادّعای باطل ناصبی را خنثی نموده و او را از مقصود خویش منصرف می سازد.

نسب ایشان با 22 واسطه، از طریق سید موسی مبرقع مدفون در قم

صفحه 67

(چهل اختران) به امام جواد(ع) منتهی می شود. ترتیب سلسله چنین است:

سیدعبدالكریم كشمیری، بن سید محمدعلی، بن سید محمد حسن، بن سیدعبدالله، بن سیدكاظم، بن سید محمد، بن سیداحمد، بن سید رضی، بن سیدعبدالله، بن سیداحمد، بن سیدموسی، بن سیدجمال الدین، بن سید جلال الدین، سیدعلی، بن سید حسین قمی كشمیری،(6) بن سید محمد، بن سید احمد، بن سید منهاج، بن سید جلال الدین، بن سید قاسم، بن سید علی، بن سید حبیب، بن سید احمد، بن سید موسی مبرقع بن الامام الجواد(ع) .(7)
مراحل تحصیل

سیدعبدالكریم از همان دوران كودكی و نوجوانی استعداد فوق العاده در هنر، از جمله خوش نویسی، نقاشی و شعر، داشت. وی با اشاره استاد اخلاق و عرفان آیةالله شیخ مرتضی طالقانی - كه آثار بزرگی و معنویت را در سیمای این كودك مشاهده كرده بود - تحوّل درونی یافت و از دوران كودكی و با نظر پدر گرامی اش به تحصیل علوم دینی همت گماشت و دروس ادبیات، معانی بیان، منطق، فقه، اصول و... را در كوتاه ترین مدت فراگرفت و به تدریس و تعلیم آنها پرداخت. وی درس های لمعه، رسائل، مكاسب، كفایةالاصول و اسفار و درس خارج فقه و اصول را نزد اساتید برجسته حوزه نجف آموخت.

سرانجام در اثر تلاش های فراوان به اخذ اجازه اجتهاد از برخی مراجع نجف - از جمله آیةالله العظمی خویی - نایل آمد.(8)

صفحه 68

آقا سید عبدالكریم علاوه بر دروس متعارف حوزه، به آموختن علوم و فنون دیگری نیز علاقه نشان می داد و در اوقات فراغت فنون جفر، علم اعداد، علم حروف و اسماءالله را فرا می گرفت؛ تا اینكه در این رشته ها متبحّر گردید.

آیةالله كشمیری در كنار تحصیل و تدریس، به خودسازی نیز می پرداخت؛ به طوری كه در اثر مجاهدت ها، ریاضت های عرفانی، عبادات، شب زنده داری ها و اشتغال به ذكر و فكر در كنار مرقد مطهر امیرمؤمنان(ع) مورد عنایت حضرتش قرار گرفت و از الهامات قلبی و مكاشفات غیبی برخوردار شد.
ازدواج

این عالم فرزانه در سال 1364ق. با دختر مجتهد بزرگوار، میرزا محمد شیرازی، فرزند شیخ كاظم شیرازی، ازدواج كرد كه حاصل این وصلت فرخنده، سه پسر و چهار دختر بود.
فعالیت ها

ایشان بعد از نیل به مراحل عالی اجتهاد، اخلاق و معنویت، ابتدا در مسجد «جمال» نجف به اقامه جماعت پرداخت و پس از درگذشت آیةالله مظفر در مسجد «مسابك» به اقامه جماعت اشتغال ورزید و همچنین در آخرین سال های اقامت در عراق، روزهای پنجشنبه و جمعه هر هفته، در صحن مطهّر حضرت سیدالشهداء(ع) اقامه جماعت می نمود.

در آنجا این استاد برجسته مخالفت خود را با حكومت بعث عراق

صفحه 69

ابراز می كرد، مدتی تحت نظر قرار گرفت و سرانجام در روز جمعه 1359/1/21 ش. به همراه خانواده به ایران هجرت كرد و در شهر مقدس قم سكنا گزید.(9)
استادان

یكی از مهم ترین امتیازهای آیةالله سیدعبدالكریم كشمیری، تعداد فراوان اساتید وی است. نخست به اساتید فقه و اصول و حكمت، آن گاه به هدایتگران عرفانی و اخلاقی وی اشاره می شود.
الف) استادان سطح

1. آیةالله شیخ مجتبی لنكرانی (تتمه رسائل)؛

2. شیخ راضی تبریزی (مكاسب)؛

3. آیةالله شیخ محمدتقی بهجت فومنی (رسائل)؛

4. شیخ محمدحسین طهرانی از شاگردان مبرز آخوند خراسانی (كفایه)؛

5. حاج فیض خراسانی (منظومه سبزواری)؛

6. شیخ صدرا بادكوبه ای (متون فلسفی)؛

7. شیخ عبدالحسین رشتی (اسفار)؛

8. سیدعبدالهادی شیرازی؛

9. شیخ كاظم شیرازی؛

10. حاج آقا بزرگ تهرانی (صاحب الذریعه). آیةالله كشمیری از ایشان اجازه روایت هم داشت.(10)
ب) استادان خارج فقه و اصول

صفحه 70

1. آیةالله سیدابوالقاسم خویی. ایشان نقش بیشتری در رشد علمی مرحوم كشمیری داشت و ضمن صدور اجازه اجتهاد به وی، تصریح كرده بود كه: «تقلید بر تو حرام است.»

2. آیةالله سیدعبدالأعلی سبزواری؛

3. شیخ علی محمد بروجردی؛

4. میرزا سیدحسن بجنوردی، صاحب القواعد الفقهیه (1316 - 1396ق.)
ج) استادان عرفان و اخلاق

از آنجا كه عرفان و اخلاق از شاخص ترین بُعد زندگی آیةالله كشمیری است، نام استادان معنوی و عرفانی وی را با شرح حال مختصری می آوریم:

1. شیخ مرتضی طالقانی. او در ابتدا در كوه های طالقان چوپانی می كرد؛ روزی صدای تلاوت قرآن به گوشش می رسد؛ از همان لحظه انقلاب روحی در او پدید می آید و برای تحصیل علوم دینی به اصفهان و سپس راهی نجف می شود و بر اثر تلاش های شبانه روزی به مقامات و مدارج عالی در علم و اخلاق می رسد. شیخ مرتضی دارای علم ضمیر، قدرت تصرف و تسخیر و صاحب كرامات فراوانی بود. وی به مرحوم كشمیری اجازه ذكر داده بود و اولین استاد اخلاقی او به شمار می رود. ایشان از دوران نوجوانی سیدعبدالكریم، وی را به سیر و سلوك عرفانی هدایت كرد. بعدها آیةالله كشمیری دروس اخلاق این استاد عارف را به رشته تحریر درآورد.

2. سیدعلی آقا قاضی طباطبایی. ایشان در حدود پنج سال استاد معنوی

صفحه 71

آیةالله كشمیری بود. او در این باره می گوید:

«علاقه آقای قاضی نسبت به من، مثل علاقه پدر به فرزند بود. گاهی در منزلشان كه روضه بود، می رفتم و بعد از اینكه منزلشان خلوت می شد، پشت سرش نماز می خواندم. او مردی الهی و ملكوتی بود. ما هرگونه غم و همّی از امور دنیا و آخرت را پیش ایشان حل می كردیم.»

3. سید هاشم حدّاد. او عالمی عارف و هندی الاصل بود كه در شهر مقدس كربلا به نعل سازی و آهنگری اشتغال داشت و از زبده ترین تربیت یافتگان مكتب آقا سیدعلی قاضی بود. وی پس از رحلت آقا سید علی قاضی در سال 1366 ق. به تربیت شاگردان وی و سالكان طریق همت گماشت. آقای كشمیری نحوه آشنایی خود را با ایشان چنین بیان می كند:

«هنگامی كه در حوزه نجف مشغول تدریس بودم، یكی از دوستان به نزدم آمد و گفت: كسی در كربلا به نام سیدهاشم حدّاد از شاگردان آقای قاضی است، بیا نزدش برویم. باهم به كربلا رفتیم و به منزلش وارد شدیم و همان مجلس اوّل، او را پسندیدیم. او به من فرمود: اجدادت اهل معنی بودند؛ باید اهل معنی شوی. آن وقت هم من به تدریس كتاب های متعدّد اشتغال داشتم، وی فرمود: درس یكی، و مباحثه، یكی بس است؛ چون جمع مشكل و كثرت اشتغالات مانع از تمركز افكار و توجه به مذكور خواهد بود. كم كم بین ما مودّت و دوستی زیاد شد. هر وقت كربلا می رفتم، منزل ایشان وارد می شدم. هر هفته یك بار در كربلا به دیدنش می رفتم و اگر ممكن نبود، ایشان به نجف تشریف می آورد. من نزدیك پانزده سال با ایشان مرتبط بودم»(11)

آیةالله حاج سید محمدحسین حسینی تهرانی با اشاره به ارتباط آقا

صفحه 72

سیدعبدالكریم و مرحوم حدّاد، می گوید:

«از جمله كسانی كه ایضاً چندین بار از نجف اشرف به كربلا مشرّف و به منزل حضرت آقا (سید هاشم حدّاد) می آمدند و مذكرات و سؤالاتی داشتند، جناب آیةالله صدیق گرامی آقای سیدعبدالكریم كشمیری (دامت معالیه) بودند كه آن مجالس هم برای حقیر مغتنم بود.»(12)

4. مستور آقا شیرازی. این عارف گمنام و استاد بزرگ اخلاق در ذكر و فكر بسیار قوی و دید باطنی وسیع داشت و طیّ الارض می كرد. آیةالله كشمیری كه از این عالم الهی بهره فراوان برده بود، می گوید:

«روزی به ایشان عرض كردم: دستوری بدهید تا عمل كرده و محتاج خلق نشوم. ایشان این آیه (الیس الله بكافٍ عبده)(13) را با عدد خاصّی توصیه كرد و فرمودند: به شرط آنكه ملازم آن باشی. و من هم مدت ها به آن ملزم بودم و اثر می دیدم. ایشان در تشخیص باطن افراد بسیار مهارت داشت؛ هر كس را كه می دید، با نگاه باطنی می شناخت.

آقا مستور وصیت كرد كه بعد از وفاتش بر پیكرش نماز بخوانم؛ اما در موقع وفات ایشان، من در نجف نبودم و جنازه او را در قبرستان وادی السلام نجف و در یكی از مقبره ها دفن كردند.»

5. آقا سید افضل حسین هندی. وی یكی دیگر از اساتید معنوی مرحوم كشمیری به شمار می رود. او كه سكن هندوستان بود، در اوقات ویژه ای برای زیارت به نجف اشرف می آمد. مرحوم كشمیری در همین اوقات از حضور وی بهره می برد و اذكار و اوراد خاصّی را با اجازه او دریافت كرد. آقا سید افضل دارای ایمان و اعتقادی قوی و محكم بود و بر ذكر «بسم الله الرّحمن الرّحیم» (دوازده هزار بار) مداومت داشت و به

صفحه 73

دیگران هم سفارش می كرد. او همچنین باطن شناس زبده و نیرومندی بود؛ حتی اگر عكس دو نفر را نزد او می آوردند با یك نگاه می فرمود: این یكی اهل نجات است و آن دیگری اهل آتش. و هیچ شكی در تشخیص نداشت.(14) آری:

تا نسوزی نیست آن عین الیقین

این یقین خواهی در آتش درنشین

آنچه تو در آینه بینی عیان

پیر اندر خشت بیند بیش از آن

6. شیخ علی كبر اركی. این استاد عارف یكی از اوتاد عصر و رجال غیبی بود. آیةالله رضوی كشمیری در باره اش می گوید:

«او عالمی عارف و فاضل بود و فقط اهل معرفت او را می شناختند. شخصی قوی، صاحب تزكیه و دائم الذكر بود. بسیاری از علما به درجات و مقامات عرفانی وی واقف نبودند.

سبك پذیرش ایشان این طور بود كه نوعاً وقت زیادی به افراد نمی داد. هرگاه به محضرش می رفتیم و می نشستیم تا استفاده ببریم، بعد از استفاده این آیه را می خواند: (فاذا طَعِمْتُم فَانتَشِرُوا)؛ یعنی هرگاه غذا خوردید برخیزید و بروید. و بعد می فرمود (قُمْ فَانْصَرِفْ)؛ بلند شوید و بروید، وقت تمام است.

زمانی به محضرش رسیده و عرضه داشتم: دستورالعملی برای استخاره بدهید! ایشان یك اربعین صوم به اضافه سوره نور با عدد و شرایط مخصوص به من یاد داد و من هم با انجام آن مشمول عنایاتی شدم.»(15)

صفحه 74

مرحوم كشمیری از بزرگان دیگری نیز بهره برد و اجازاتی دریافت داشت؛ از جمله: دریافت كیفیت تلاوت قرآن و ذكر سجده از شیخ علی زاهد قمی (از شاگردان ملاحسینقلی همدانی)، آموختن ذكر یونسیه از سید عبدالغفار مازندرانی، اخذ دستور قرائت سوره قدر از علامه شیخ محمدحسین كمپانی اصفهانی و اجازه زیارت و ذكر مخصوص وادی السلام از آقا شیخ ذبیح الله قوچانی.(16)
آثار علمی

آیةالله كشمیری علاوه بر تربیت نفوس مستعد و ارائه دستورالعمل های راهگشا برای عده ای از افراد شایسته، به تألیف هم اهتمام داشت و آثاری ارزنده به یادگار گذاشت كه از جمله می توان به كتاب های زیر اشاره نمود:

1. شرح كفایةالاصول آخوند خراسانی با تقریظاتی از آیةالله خویی و آیةالله میلانی. دانشمند محقق آقا شیخ عبدالهادی فضلی در كتاب دروس فی اصول فقه الامامیه از این كتاب به عنوان نود و چهارمین شرح از شروح كفایةالاصول نام برده است؛(17)

2. مجموعه اشعار عربی؛

3. مجموعه درس های اخلاق عارف خدا جوی، شیخ مرتضی طالقانی؛

4. جزوه ای در مورد اذكار و اوراد عرفانی؛

5. رساله در مبحث قطع؛

6. رساله در طلب و اراده؛

صفحه 75

7. تقریرات درس اصول آیةالله خویی.(18)
ویژگی های اخلاقی

آیةالله سیدعبدالكریم كشمیری ویژگی های اخلاقی برجسته ای داشت كه این ویژگی ها می توانند راهنمای سالكان الهی به سوی رشد و تعالی باشند. در اینجا به برخی خصوصیات وی اشاره می كنیم:
شیدای اهل بیت(ع)

این عالم ربّانی، به زیارت قبرهای امیرمؤمنان، امام حسین و سایر ائمه(ع) در عراق و ایران و حضرت ابوالفضل(ع) در كربلا و برخی امام زاده ها اهمیّت خاص می داد. او از این زیارت ها بهره ها برد و به درجات و مقاماتی دست یافت و مشكلات متعدّدی را حل نمود.(19)
احترام به بزرگان

وی به عنوان قدردانی از بزرگان و علمای گذشته، در فرصت های مناسب از آنان تجلیل می كرد؛ بزرگانی چون: ملاحسینقلی همدانی، آقا سید احمد كربلایی، آقا سیدعلی قاضی، سید مرتضی كشمیری، شیخ زین العابدین مرندی، شیخ طه نجف، شیخ مرتضی طالقانی، شیخ علی كبر اركی، آقا سیدمحمد حسن كشمیری، آقا سیدهاشم حدّاد، آقا سید عبدالغفار مازندرانی، مستور آقا شیرازی و شیخ حسنعلی نخودكی اصفهانی.(20)

علاقه شدید به امام خمینی(قدس سره)

او علاقه خاصّی به حضرت امام خمینی داشت؛ می گفت:

«آیةالله خمینی(قدس سره) مردی مستقیم و بی نظیر بود و در مجالسی كه برخی

صفحه 76

از بزرگان حزب بعث می آمدند، هیچ اعتنایی نمی كرد. وقتی در حرم سیدالشهدا(ع) از آیةالله خمینی سؤال كردم: به چه اعتباری در زیارت جامعه كبیره نسبت به امامان معصوم(ع) آمده است كه: «فَما اَحْلی اَسْماءُكم؛ چقدر شیرین است نام های شما!» ایشان در جواب فرمود: به خاطر اینكه آنان فانی در خدایند و نام هایشان نیز همانند نام های خداوند شیرین است.

روزی در كربلا من آیةالله خمینی را زیارت كردم و به او گفتم: به این امام حسین سوگند! من به شما علاقه مند هستم. و هنگامی كه به ایران آمدم، آیةالله خمینی مرا به ملاقات دعوت كرد و من هم روزی به خدمت ایشان رفتم.»(21)
تقوای مالی

از دیگر ویژگی های آیةالله كشمیری، احتیاط در مصرف بیت المال بود. یكی از نزدیكان ایشان می گوید:

«در یكی از ایامی كه او به خاطر تعطیلی حوزه نجف به زیارت كربلا مشرف شد و ما شهریه وی را در كربلا تقدیمشان داشتیم، هنگامی كه او متوجه شد شهریه است، چهره اش متغیّر شد و فرمود: شهریه را برگردانید؛ چون ایام تعطیلی حوزه است و ما درس و بحث نداریم. عرض كردیم: آقا! شما به «تحقیق» مشغول هستید و اشكالی ندارد از شهریه استفاده كنید. فرمود: برگردانید! من نمی توانم فعلاً از آن استفاده كنم.»(22)
استخاره های شگفت انگیز

آیةالله كشمیری به یُمن ریاضت ها و مقام معنوی خویش، استخاره های راه گشا و غیب گونه ای انجام می داد و با اشكال مختلف

صفحه 77

استخاره (قرآن، تسبیح و الهامات قلبی) به مراجعین پاسخ می گفت.

اعتماد مردم به استخاره های او بدان حد بود كه مورد مراجعه مكرّر مردم نجف و دیگر شهرها و رجال حكومت بود.(23)

دو نمونه از استخاره های ایشان را یادآور می شویم:

1. روزی یكی از طلبه های لبنانی در نجف، جهت استخاره، به محضر ایشان می آید. آیةالله كشمیری پاسخ استخاره را به شب موكول می كند. آن طلبه شب باز می گردد. او می فرماید: «درنگ نكن و زود از عراق بیرون برو كه خطر در پیش است.» آن شخص بدون توجه به این سخن، در عراق می ماند. چیزی نمی گذرد كه مأموران بعثی او را دستگیر و روانه زندان می كنند و پس از چندی، وادار می سازند تا از كشور خارج شود.(24)

2. زمانی یكی از بزرگان عشایر عراق كه پسرش دل باخته دختری بود، برای استخاره نزد آیةالله كشمیری می آید. ایشان می فرماید: پاسخ استخاره بد است. پسر كه به دختر علاقه شدیدی داشت، با كارد تیزی كه پنهان كرده بود، نزد مرحوم كشمیری در صحن امیرمؤمنان(ع) می آید تا اگر آقا دوباره مخالفت كرد، او را به قتل برساند. در همان حال تصمیم می گیرد برای عمل قتل هم استخاره كند. آیةالله كشمیری بعد از استخاره با صدای بلند می فرماید: «از من دور شو! تو می خواهی كعبه را نابود كنی.» پسر جوان كه از این پاسخ متنبّه شده بود، از قصد پلید خود پشیمان می شود و از او عذرخواهی می كند.(25)
دستورالعمل های مشكل گش

عارفان و سالكان، در طول زندگی با قرآن مأنوس بوده و از این كتاب

صفحه 78

آسمانی بهره های فراوان برده اند؛ همان گونه كه - بنا به نقل آیةالله كشمیری - مرحوم شیخ حسنعلی نخودكی اصفهانی تا چهار سال در مشهد هر شبی، قرآن ختم می كرد و ثواب آن را به امام رضا(ع) هدیه می نمود تا به آن مقامات عالی و عرفانی نایل آمد.(26)

از جمله دستورالعمل های این عارف فرزانه (آیةالله كشمیری) به حاجتمندان و اهل نیاز، خواندن برخی آیات و سور قرآن است. ایشان برای حلّ مشكل و وصول به برخی فضایل، رهنمودهایی داشت كه از باب نمونه به برخی اشاره می شود:
توحید

خواندن هزار مرتبه سوره «توحید» در هر روز جهت نورانیت، روحانیت قلب، آسان شدن امور و رزق.(27)

ایشان هنگام ورود به منزل این سوره را می خواند و می فرمود: «فقر را از خانه بیرون می برد.»
قدر

خواندن سوره «قدر» جهت اطلاع از آینده خود؛ به این ترتیب كه از شب اوّل ماه رمضان، تا شب بیست و سوم، هر شبی هزار مرتبه این سوره را بخواند، در خواب یا بیداری آینده او را نشان می دهند.

مرحوم آیةالله خویی هم به دستور مرحوم سیدعلی آقای قاضی آن را قبل از مرجعیت خویش انجام داده و آینده خود را مشاهده كرده بود.(28)

خواندن این سوره در عصر جمعه صد مرتبه، برای رزق حلال مفید است.
حشر

صفحه 79

خواندن چهار آیه آخر سوره «حشر» به این صورت كه یك اربعین (روز اوّل یك مرتبه، روز دوم دو مرتبه، تا روز چهلم چهل مرتبه) و یك اربعین دیگر به عكس اوّل تا اربعین دوم تمام شود، برای استجابت دعا مفید است. البته این آیات حاوی اسم اعظم الهی هستند.(29)
والعادیات

این دستور از استاد وی مستور آقا شیرازی رسیده است كه چون سوره «والعادیات» به امیرمؤمنان(ع) مربوط است، جهت رزق حلال و فراوان، روزی 110 مرتبه خوانده شود.(30)
ذكر یونسیه (31)

سلسله عرفای قرن اخیر از آیةالله سیدعلی شوشتری، ملاحسینقلی همدانی، سیداحمد كربلایی و سیدعلی آقا قاضی تا آیةالله كشمیری، همگی اتفاق و تكید بر «ذكر یونسیه» آن هم در سجده، داشته اند.

چنانچه این ذكر چهار صد بار بعد از نماز عشا در سجده گفته شود، آثار و بركات فراوانی دارد كه مرحوم كشمیری برخی فوائد آن را چنین شمرده است:

1. دیدن حالات برزخی؛

2. تقویت قلب و مكاشفات؛

3. پیشرفت در سلوك؛

4. نورانیت و رفع حجاب ها؛

5. استجابت دعا و نجات مؤمنین.

آخوند ملاحسینقلی همدانی فرموده است: «هر وقت و هر قدر بتوانید این ذكر را بگویید.»(32)

صفحه 80

ایشان به خواندن دعاهای احتجاب، یستشیر، قاموس القدرة، دعای مشلول و توسل و زیارت ائمه اطهار(ع) و به نماز شب تكید بسیار داشت و به دیگران سفارش می كرد.
افول ستاره

ایشان بعد از سال ها مجاهده با نفس و تربیت نفوس و هدایت بسیاری از انسان های حقیقت جو، در چهارشنبه 18 فروردین 1378 (20 ذی الحجه 1419) در 74 سالگی دار فانی را وداع گفت و به ملكوت اعلی پیوست.(33)

روزهای قبل از رحلت، این آیه را مكرّر می خواند: (وَ ما جَعَلْنا لِبَشَرٍ مِنْ قَبْلِك الْخُلْد اَفَاِنْ مِتَّ فَهُمُ الخالِدُونَ .كلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْت)(34)؛ ای پیامبر! قبل از تو برای هیچ بشری جاودانگی قرار نداده ایم. آیا اگر تو بمیری، آنان جاوید خواهند بود؟ مسلّماً هركس طعم مرگ را خواهد چشید.

پیكر پك این عارف وارسته بعد از اقامه نماز به وسیله آیةالله بهجت، طبق وصیت او در قسمت بالا سر حرم مطهر حضرت معصومه(س) ، جنب قبر علامه طباطبایی به خك سپرده شد.

مراسم تجلیل از شخصیت علمی - عرفانی این دانشمند الهی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیةالله خامنه ای در روز پنجشنبه 19 فروردین 1378 در مسجد امام حسن عسكری(ع) در شهر قم، برگزار گردید. در این مجلس با شكوه، صدها نفر از علما و روحانیون و بسیاری از مردم حضور یافتند و مقام علمی و عرفانی او را گرامی داشتند.(35)
پی نوشت ها:

1 - طبقات اعلام الشیعه، شیخ آقا بزرگ تهرانی، ج 1، القسم 1، ص 409 .

2 - آفتاب خوبان، علی كبر صداقت، ص 14 و 15 .

3 - همان، ص 18 .

4 - طبقات اعلام الشیعه، ج 1، ص 408 .

5 - آفتاب خوبان، ص 20 .

6 - این همان جدّ صاحب كرامت ایشان می باشد .

7 - روح و ریحان، علی كبر صداقت، ص 20 .

8 - آیینه پژوهش، ش 55 - 56، ص 189 .

9 - روح و ریحان، ص 15 .

10 - آیینه پژوهش، ش 55 - 56، ص 189 و جمال آفتاب، محمود طیّار مراغی، ص 184 .

11 - روح و ریحان، ص 38 و 39 .

12 - روح مجرّد، ص 309 .

13 - زمر/ 36 .

14 - روح و ریحان، ص 41 .

15 - همان، ص 40 و 41 .

16 - همان، ص 42 و 43 و جمال آفتاب، ص 194 .

17 - دروس فی اصول فقه الامامیه، شیخ عبدالهادی فضلی، ص 29 .

18 - آیینه پژوهش، ش 55 - 56، ص 190 .

19 - روح و ریحان، ص 73 .

20 - آفتاب خوبان، ص 56 و 57 .

21 - روح و ریحان، ص 120 .

22 - جمال آفتاب، ص 186 .

23 - آیینه پژوهش، ش 55 - 56، ص 190 .

24 - روح و ریحان، ص 65 .

25 - آفتاب خوبان، ص 46 .

26 - روح و ریحان، ص 77 .

27 - روایات فراوانی در فضیلت و ثواب این سوره وارد شده است رك: تفسیر البرهان (ج 5، ص 520) و تفسیر مجمع البیان (ج 5، ص 565) .

28 - روح و ریحان، ص 79 .

29 - همان، ص 80 و 81 .

30 - همان .

31 - مراد از آن، آیه 87 سوره انبیا است .

32 - روح و ریحان، ص 92 .

33 - آیینه پژوهش، ش 55 - 56، ص 190 .

34 - انبیاء / 34 و 35 .

35 - روزنامه جمهوری اسلامی، 1378/1/21 .

صفحه 84